Ziyil
  • Məqalələr
  • 11.04.2025, 11:59
  • Alo, Həkim

Ziyil

Ziyillər papillomavirusla əlaqəli infeksiyanın tipik klinik təzahürləridir. Bu patoloji formasiyaların toxuma quruluşu keratinləşmə prosesinin disfunksiyası ilə epidermal (səthi) təbəqənin yayılması, hüceyrə quruluşunun pozulması və dermisin papilyar təbəqəsinin yayılması ilə xarakterizə olunur.

Ancaq HPV infeksiyası olan xəstələrin hamısında ziyil əmələ gəlmir. Xəstəliyin inkişafı dəri travması, quru dəri və avtonom sinir sisteminin disfunksiyası ilə asanlaşdırılır. Bir neçə növ ziyil var: ümumi və ya vulqar, düz və ya gənc, plantar, anogenital, filiform və uclu.

Bədəndə insan papilloma virusunun uzunmüddətli olması fonunda həm hüceyrə, həm də humoral əlaqələrin çatışmazlığı ilə əlaqəli bir immun çatışmazlığı vəziyyəti inkişaf edir.

Dəri neoplazmalarının çıxarılması və müalicə taktikasının müəyyən edilməsi xəstə ilə işin ən vacib mərhələsidir, onun həyata keçirilməsi həyat üçün proqnoza və xəstələrin sosial uyğunlaşmasına təsir göstərə bilər.

Ziyillərin əsas səbəbi papilloma virusudur. Bu patogenlə yoluxma dəri və ya selikli qişalarda baş verən xoşxassəli epitel şişləri ilə nəticələnir. Tibbi inkişafın hazırkı mərhələsində 40-dan çox növ papillomavirus müəyyən edilmişdir ki, onların hər biri ən çox növə xas ziyillərə səbəb olur.

Papillomavirusların (HPV) ötürülməsinin əsas üsulu insandan insana təmasdır. Təhlükə yoluxmuş kişilər və qadınlar, həmçinin papillomavirus infeksiyası olan heyvanlar tərəfindən yaranır. Bəzi hallarda, virusun asimptomatik daşınması, bir şəxs hətta fərqinə varmadan infeksiyanın daşıyıcısı olduqda mümkündür. Bu, kifayət qədər böyük bir insan dairəsinə yoluxa bilər.

Otoinokulyasiya yolu ilə yoluxma da mümkündür. Məsələn, dırnaq nahiyəsinin ətrafındakı ziyillərə tez-tez dırnaqlarını dişləyən insanlarda rast gəlinir. Yanaqlarda, çənə və baldırlarda təraş, epilyasiya və depilyasiya zamanı özünə yoluxma baş verə bilər. Bəzən infeksiya ictimai yerlərdə - hovuz, sauna və ya idman zalı ziyarət edərkən baş verir. Qəssablıqla məşğul olan insanlar tez-tez heyvanlara yoluxur və ziyillər adətən əllərdə və qollarda görünür (“qəssab ziyilləri”).