“Laym” xəstəliyi
  • Məqalələr
  • 03.11.2025, 17:27
  • Alo, Həkim

“Laym” xəstəliyi

Laym xəstəliyi Borrelia mənşəli bakteriyalar tərəfindən törədilən təhlükəli bir xəstəlik hesab olunur. İnfeksiya gənələr vasitəsilə ötürür.

Xəstəlik kəskindən xronikiyə qədər müxtəlif yollarla irəliləyə bilər. Dəridə, oynaqlarda, ürəkdə və sinir sistemində narahatlıqlara səbəb olur.

Borrelioz və ya Laym xəstəliyi təhlükəli yoluxucu bir patologiyadır. Boyun, sinə və ya qoltuqaltılara yapışan gənələr vasitəsilə ötürülür. Yoluxucunun insanın əşyaları ilə təmasda olduğu andan gənənin bədən hissəsinə yapışmasına qədər təxmini vaxt 1-2 saatdır.

Gənələr payız və yaz-yay dövründə ən aktivdir, buna görə də bu fəsillərdə infeksiya riski artır. İnsan 5-7 ildən sonra yenidən yoluxa bilər.

Gənə tüpürcəyi vasitəsilə insanın bədəninə daxil olur. Miqrasiya edən eritema halqaları parazitin dəriyə yapışdığı ərazidə inkişaf edir. Patogen limfa və qan dövranına daxili orqanlara, limfa düyünlərinə və oynaqlara nüfuz edir. Təhlükəli bakteriyalar öldükdə, onlar patologiyaya səbəb olan endotoksin ifraz edirlər. Bu proses Laym xəstəliyinin səbəbidir.

Xəstəliyin əsas simptomları bunlardır:

yoluxucu intoksikasiya;

dərinin qızarması;

artrit;

• böyümüş limfa düyünləri;

• sinir sisteminin disfunksiyası;

• ürək-damar disfunksiyası;

• qaraciyər və dalağın böyüməsi.

Erkən lokal yoluxucu mərhələ parazitin daxil olduğu yerdə dəridə xroniki köçəri eritemanın əmələ gəlməsi ilə başlayır. Bu ləkə ölçüsü tədricən böyüməyə başlayır.

Gənə sancmasının yerindəki eritema xəstəliyin əsas simptomudur. Zamanla gənə sancmasından qırmızı ləkə görünə bilər. Bu nahiyədə tez-tez yerli hərarət və həssaslıq hiss olunur. Bəzi xəstələrdə eritema uzun müddət davam edir, digərlərində isə tez bir zamanda yox olur.

Gənə sancdığı yerdə çapıq və ya qabıq qalır. Oxşar izlər sonradan bədənin digər hissələrində də görünə bilər ki, bu da təhlükəli bakteriyaların yayılması ilə əlaqələndirilir. Xəstələrin tez-tez şikayətlərinə baş ağrısı, ümumi zəiflik, üşütmə, ürəkbulanma, yüksək bədən hərarəti və yuxululuq daxildir. Yoluxucu xəstəlik ciddi hesab olunur və insan üçün müxtəlif ağırlaşmalara səbəb ola bilər.