Qadın həkimlər

Qadın həkimlər

Qədim dövrlərdən bəri həkimin kişi peşəsi olduğuna inanılır. Tibb tarixində qadın həkimlərə çox az istinad edilir. Onlar yalnız XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində əksər ölkələrin səhiyyə sistemində mühüm rol oynamağa başladılar.

Təbabətlə məşğul olan qadınların ilk qeydləri Qədim Misir və Çinə gedib çıxır.

Misirdə qadınlar hələ eramızdan əvvəl III minillikdə tibb öyrənmək və tibb təhsili almaq imkanı əldə ediblər. Dövrün ən məşhur qadın həkimlərindən biri təxminən eramızdan əvvəl 2700-cü ildə Qədim Misirdə yaşamış Merit-Ptah idi. O, məhkəmə həkimi idi, mamalıq və ginekologiya ilə məşğul olurdu.

Çində ən məşhur qadın həkimlərdən biri eramızdan əvvəl 4-cü əsrdə yaşamış Puaiu Hiu idi. O, imperator sarayında baş həkim vəzifəsini tutan ilk qadın idi.

XI əsrin italyan həkimi Trotula de Ruggiero Avropada məşhurlaşmışdı. O, qadın xəstəlikləri və kosmetika haqqında yazıb.

Avropa qitəsində qadın həkimlərin rolu sosial normalarla məhdudlaşırdı. Yalnız XVI-XVII əsrlərdə qadağaları dəf etməyi bacaran və tibb təhsili alan ilk qadınlar meydana çıxdı.

XVI əsrdə dünyanın ilk qadın cərrahı Dorothea Juhl Almaniyada işləyirdi.

XIX əsrdə qadınlar, xüsusən də ABŞ və Böyük Britaniyada həkimlik peşəsi ilə daha çox məşğul olmağa başladılar. 1850-ci ildə Elizabeth Blackvell tibb fakültəsinə qəbul edilən ilk qadın oldu. Sonradan məzun oldu və ABŞ-da ilk qadın həkimlərdən biri oldu.

Bu gün qadın həkimlərin rolu

Bu gün qadın həkimlər təbabətin bütün sahələrində fəallıq göstərir və peşənin inkişafına mühüm töhfələr verirlər.

XX əsrdə qadın həkimlər tibb sahəsində təhsil və təcrübə əldə edə bildilər. İndi bir çox ölkələrdə qadın həkimlərin nisbəti kişilərə bərabərdir, hətta ondan da çoxdur. Qadınlar istənilən tibbi ixtisas üzrə uğurla çalışır, mürəkkəb əməliyyatlar aparır və həyat xilas edirlər.

Baxmayaraq ki, nəzəri cəhətdən istənilən kişi və ya qadın istənilən tibbi ixtisası davam etdirə bilsə də, praktikada bəzi cins fərqləri var. Məsələn, ginekologiyada mütəxəssislərin böyük əksəriyyəti qadınlar, urologiya və andrologiyada isə kişilərdir. Əlbəttə ki, bu qaydanın istisnaları var, lakin bunlar tendensiyalardır. Bundan əlavə, ümumi praktikantlar arasında, o cümlədən qastroenteroloqlar, nefroloqlar, endokrinoloqlar və s. qadınlar daha çoxdur, cərrahlar arasında: həm ümumi, həm də mütəxəssis (ürək cərrahları, neyrocərrahlar və s.) kişilər daha çoxdur. Qadınlar ortopediya və travmatologiya kimi sahələrdə də çox nadir hallarda rast gəlinir, bunun əsas səbəbi insanın dayaq-hərəkət sistemi ilə işləmək çox vaxt əhəmiyyətli fiziki güc tələb edir.