02.12.2025, 09:38
Uşaq kimə oxşayır?Appendiksin məqsədi açıqlandı
Appendiks adi bir şey deyil, əksinə mühüm immun funksiyasını yerinə yetirir - bağırsaqlarda yaşayan faydalı bakteriyaları qoruyur. “Time” jurnalına görə, bu orqanın müxtəlif heyvanlarda təkamül inkişafını araşdıran beynəlxalq alimlər qrupu bu nəticəyə gəlib.
Amerikalı antropoloq Heather Smithin rəhbərlik etdiyi bir araşdırmada bioloqlar 533 müxtəlif məməlidə appendiksin varlığını və ya yoxluğunu təhlil ediblər. Onlar bu orqanın 30-dan çox genetik nəsildə müstəqil şəkildə təkamül etdiyini və zamanla heç vaxt yoxa çıxmadığını aşkar ediblər. Heather Smithin sözlərinə görə, təkcə bu, appendiksin bir səbəbdən bizimlə qaldığını göstərir.
Sonra alimlər maraqlı bir kəşf etdilər: appendiksi olan heyvan növlərinin kor bağırsaqda limfoid toxumasının daha yüksək konsentrasiyasına meylli olması. Bu toxuma immun sisteminin inkişafında rol oynayır və həmçinin sağlam bağırsaq bakteriyalarının böyüməsini stimullaşdıra bilər. Bioloqlar öz növbəsində appendiksin bu bakteriyalar üçün "təhlükəsiz sığınacaq" rolunu oynadığını qənaətinə gəliblər. Qeyd etmək lazımdır ki, bu fərziyyə 2007-ci ildə irəli sürülmüşdü və indi onun etibarlılığı təkamül baxımından təsdiqlənmişdir.
Eyni zamanda, appendiksi çıxarılan insanlar çox narahat olmamalıdırlar: prosedurun heç bir ciddi sağlamlıq nəticələri yoxdur. Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, bu orqanın olmaması infeksiya riskini yalnız bir qədər artıra bilər. Həmçinin, appendiks olmadan insanların bağırsaqlardan faydalı mikrofloranın yuyulması ilə əlaqəli xəstəliklərdən sağalması bir az daha uzun çəkə bilər.
rg.ru